7.5.1.4 Ryzyko zmian stóp procentowych
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Na ryzyko stóp procentowych Grupa w 2022 r. narażona była w związku z udzielonymi pożyczkami na rzecz wspólnego przedsięwzięcia, lokowaniem środków pieniężnych, programem faktoringu dłużnego oraz korzystaniem z zewnętrznych źródeł finansowania.
Pozycje oprocentowane według stopy zmiennej narażają Grupę na ryzyko zmiany przepływów pieniężnych z danej pozycji w wyniku zmiany stóp procentowych (tj. wpływają na wysokość kosztów lub przychodów odsetkowych ujmowanych w wyniku finansowym). Pozycje oprocentowane według stopy stałej narażają Grupę na ryzyko zmiany wartości godziwej danej pozycji, z wyłączeniem pozycji wycenianych według zamortyzowanego kosztu, dla których zmiana wartości godziwej nie wpływa na ich wycenę oraz na wynik finansowy.
Poniżej przedstawiono główne pozycje, które narażone są na ryzyko stóp procentowych.
Stan na 31.12.2022 | Stan na 31.12.2021 | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Ryzyko przepływów pieniężnych | Ryzyko wartości godziwej | Razem | Ryzyko przepływów pieniężnych | Ryzyko wartości godziwej | Razem | ||
Środki pieniężne | 1 200 | – | 1 200 | 2 333 | – | 2 333 | |
Pożyczki udzielone | – | 20 | 20 | – | 22 | 22 | |
Nota 7.1 | Zobowiązania z tytułu zadłużenia | (2 656) | -3 787 | -6 443 | (2 153) | (3 796) | (5 949) |
Zobowiązania podobne* | -18 | – | -18 | -55 | – | -55 |
Na dzień 31 grudnia 2022 r. Jednostka Dominująca posiadała transakcje CIRS (Cross Currency Interest Rate Swap – swap walutowo-procentowy) z terminami zapadalności w czerwcu 2024 r. oraz czerwcu 2029 r., dla nominału 2 mld PLN, zabezpieczające zarówno przychody ze sprzedaży w walucie, jak i zmienne oprocentowanie wyemitowanych obligacji. Pozycję zabezpieczającą otwartą na dzień 31 grudnia 2022 r. oraz 31 grudnia 2021 r. prezentuje tabela w Nocie 7.5.1.3.
Poniższa tabela prezentuje analizę wrażliwości Grupy Kapitałowej na ryzyko zmiany stóp procentowych, zakładającą zmiany stóp procentowych dla pozycji bilansowych w PLN, USD i EUR (podane w punktach bazowych – pb). Do wyznaczenia zakresu potencjalnych zmian stóp procentowych zastosowano metodę ekspercką z uwzględnieniem wskazań modelu ARMA.
31.12.2022 zmiana stóp procentowych |
31.12.2021 zmiana stóp procentowych |
|||||||
+150 pb (PLN, USD, EUR) |
-100 pb (PLN, USD, EUR) |
+250 pb (PLN) +150 pb (USD, EUR) |
-100 pb (PLN) -50 pb (USD, EUR) |
|||||
wynik finansowy |
pozostałe całkowite dochody | wynik finansowy |
pozostałe całkowite dochody | wynik finansowy |
pozostałe całkowite dochody | wynik finansowy |
pozostałe całkowite dochody | |
Środki pieniężne | 18 | – | (12) | – | 32 | – | (11) | – |
Zobowiązanie z tytułu zadłużenia | (40) | – | 27 | – | (54) | – | 21 | – |
Pochodne instrumenty finansowe – stopa procentowa | – | 134 | – | (97) | – | 186 | – | (66) |
Zobowiązania podobne | – | – | – | – | – | – | – | – |
Wpływ na wynik finansowy | (22) | – | 15 | – | (22) | – | 10 | – |
Wpływ na pozostałe całkowite dochody | 134 | (97) | – | 186 | – | (66) |
Wpływ reformy stawek referencyjnych
Grupa korzysta z instrumentów finansowych opartych o zmienne stopy procentowe, które podlegają reformie wskaźników referencyjnych. W wyniku reformy zaprzestano publikacji części stawek IBOR od 1 stycznia 2022 r., a kolejne przestaną być publikowane z dniem 30 czerwca 2023 r.
Grupa zidentyfikowała umowy, w których znajdują się zapisy oparte o stawkę LIBOR i które ulegną zmianie po zastąpieniu stawki referencyjnej. Są to przede wszystkim umowy finansowania zewnętrznego oraz umowy faktoringowe. W 2022 r. część umów finansowania bilateralnego została aneksowana w celu wprowadzenia stawki SOFR lub CME TERM SOFR. Z pozostałymi instytucjami finansowymi prowadzone są negocjacje mające na celu zastąpienie stopy LIBOR alternatywnym wskaźnikiem.
Dnia 7 lipca 2022 r. została przyjęta ustawa o crowdfundingu dla biznesu i wsparciu kredytobiorców, która stanowi fundament do zmiany wskaźnika WIBOR oraz WIBID mających zastosowanie dla instrumentów w PLN. W następstwie zmian legislacyjnych we wrześniu 2022 r. Komitet Sterujący Narodowej Grupy Roboczej ds. reformy wskaźników referencyjnych wskazał WIRON jako docelowy indeks typu Risk-Free Rate (RFR) dla polskiego rynku finansowego. Szczegóły dotyczące zastąpienia obowiązujących wskaźników alternatywnym zostaną opublikowane w 2023 r., a publikacja starych stawek WIBOR oraz WIBID zakończy się w 2025 r.
Do 2025 r. reforma IBOR nie będzie miała także wpływu na stopę procentową wykorzystywaną w zakresie instrumentów pochodnych Grupy, ponieważ zawarte transakcje CIRS (otwarte transakcje swapa walutowo-procentowego) oraz wyemitowane przez Grupę obligacje są oparte na wskaźniku referencyjnym WIBOR. W przypadku tego benchmarku, do 2025 r. znajdujemy się w okresie przejściowym, w którym nie będą wymagane dostosowania dla transakcji zawartych przed reformą. Po 2025 r. reforma IBOR może mieć wpływ na zabezpieczenie przepływów pieniężnych zmiennych odsetek od wyemitowanych obligacji (Transza B) w wysokości 1,6 mld PLN, w oparciu o WIBOR 6M, tj. na transakcje CIRS (swap walutowo-procentowy) z terminem realizacji w 2029 r. Grupa zastosowała tymczasowe odstępstwa od stosowania szczególnych wymogów rachunkowości zabezpieczeń w MSSF 9 w związku z reformą IBOR i przyjęła założenie, że może kontynuować powiązania zabezpieczające. Kwoty nominalne instrumentów zabezpieczających do których stosowane są te odstępstwa ujawnione są w tabeli poniżej.
Na dzień 31grudnia 2022 r. Grupa oszacowała, że wpływ reformy IBOR na sprawozdanie finansowe Grupy będzie nieistotny.
Na dzień 31 grudnia 2022 r. Grupa posiadała instrumenty finansowe oparte na zmiennych stopach procentowych, które nie zostały jeszcze zastąpione wskaźnikami alternatywnymi.
Typ instrumentu finansowego | Wartość bilansowa na 31.12.2022 |
|
Kredyty | USD LIBOR 1M | (528) |
WIBOR 1 | (63) | |
Dłużne papiery wartościowe | WIBOR 6M | (2 002) |
Faktoring dłużny | WIBOR 6M | (18) |
Pochodne instrumenty finansowe (CIRS na 2029 r., 1 600 mln PLN) |
WIBOR 6M | (198) |
Razem | (2 809) |