7.5.1.3 Ryzyko zmian kursów walutowych

w mln PLN, chyba że wskazano inaczej

W odniesieniu do ryzyka zmian kursów walutowych w Grupie Kapitałowej KGHM Polska Miedź S.A. identyfikowane są następujące rodzaje ekspozycji:

• ekspozycja transakcyjna dotycząca zmienności wartości przepływów pieniężnych w walucie bazowej,
• ekspozycja dotycząca zmienności wartości wybranych pozycji sprawozdania z sytuacji finansowej w walucie bazowej (funkcjonalnej),
• ekspozycja z tytułu inwestycji netto w jednostkach zagranicznych dotycząca zmienności wartości skonsolidowanego kapitału własnego w walucie bazowej (walucie prezentacji) Grupy Kapitałowej.

Źródłem ekspozycji transakcyjnej na ryzyko walutowe są kontrakty skutkujące przepływami pieniężnymi, których wartość w walucie bazowej (funkcjonalnej) jest uzależniona od przyszłych poziomów kursów walut obcych względem waluty bazowej. Przepływy pieniężne narażone na ryzyko walutowe mogą posiadać następujące charakterystyki:

• denominowanie w walutach obcych – przepływy realizowane są w walutach obcych innych niż waluta funkcjonalna,
• indeksowanie do kursu walut obcych – przepływy mogą być realizowane w walucie bazowej, lecz cena (np. metalu) jest ustalana w innej walucie obcej.

Kluczowym źródłem ekspozycji na ryzyko walutowe w działalności biznesowej Jednostki Dominującej są wpływy z tytułu sprzedaży produktów (w części dotyczącej cen metali, premii przerobowej i producenckiej).

Źródłem ekspozycji na ryzyko walutowe są również pozycje skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji finansowej w walutach obcych, które na gruncie obowiązujących zasad rachunkowości, podlegają przeliczeniu na bazie bieżącego kursu waluty obcej względem waluty bazowej (funkcjonalnej) w związku z rozliczeniem lub okresową wyceną, w tym także z tytułu przeliczenia sprawozdań jednostek zagranicznych. Zmiany wartości bilansowych takich pozycji pomiędzy momentami wyceny wpływają na zmienność zysku/straty netto lub pozostałych całkowitych dochodów.

Ekspozycja na ryzyko walutowe pozycji skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji finansowej dotyczy w szczególności:

• należności i zobowiązań handlowych z tytułu sprzedaży i zakupów denominowanych w walutach obcych,
• należności finansowych z tytułu pożyczek udzielonych w walutach obcych,
• zobowiązań finansowych z tytułu zadłużenia w walutach obcych,
• środków pieniężnych w walutach obcych,
• instrumentów pochodnych na rynku metali.

W przypadku rynku walutowego, nominał rozliczonych transakcji zabezpieczających przychody ze sprzedaży metali stanowił około 20% (w 2021 r. 28%) całkowitych przychodów ze sprzedaży miedzi i srebra zrealizowanych przez Jednostkę Dominującą w 2022 r.

W ramach realizacji strategicznego planu zabezpieczeń przed ryzykiem rynkowym w 2022 r. Jednostka Dominująca nabyła opcje sprzedaży na rynku walutowym dla 205 mln USD planowanych przychodów ze sprzedaży z terminami zapadalności od kwietnia 2022 r. do grudnia 2022 r., a także struktury opcyjne korytarz na rynku walutowym łącznie dla 400 mln USD planowanych przychodów ze sprzedaży w okresie od sierpnia 2022 r. do grudnia 2022 r. oraz struktury korytarz dla 2 640 mln USD na okres od stycznia 2023 r. do grudnia 2024 r.

Ponadto w ramach bieżącego zarządzania ryzykiem walutowym zawierano krótkoterminowe transakcje sprzedaży terminowej (forward), których celem było zabezpieczenie przed ryzykiem związanym z wahaniami kursu USD/PLN, dla zaplanowanych krótkoterminowych przepływów finansowych. Transakcje forward zostały rozliczone w III kwartale 2022 r.

W efekcie na dzień 31 grudnia 2022 r. Jednostka Dominująca posiadała otwartą pozycję zabezpieczającą na rynku walutowym dla nominału 2 955 mln USD (1 050 mln USD na dzień 31 grudnia 2021 r.) oraz transakcje CIRS  (Cross Currency Interest Rate Swap – swap walutowo-procentowy) dla nominału 2 mld PLN, zarówno zabezpieczające przychody ze sprzedaży w walucie, jak i zmienne oprocentowanie wyemitowanych obligacji.

Poniższa tabela prezentuje skrócone zestawienie otwartych transakcji w instrumentach pochodnych jednostki Dominującej na rynku walutowym na 31 grudnia 2022 r. (zabezpieczony wolumen w prezentowanych okresach jest rozłożony równomiernie w podziale miesięcznym).

Niektóre polskie spółki Grupy Kapitałowej zarządzały ryzykiem walutowym, związanym z ich podstawową działalnością (m.in. handlową), poprzez zawieranie transakcji w instrumentach pochodnych m.in. na rynku USD/PLN oraz EUR/PLN. Zestawienie otwartych transakcji na 31 grudnia 2022 r. oraz 31 grudnia 2021 r. nie jest prezentowane ze względu na małą istotność dla Grupy Kapitałowej.

W ramach zarządzania ryzykiem walutowym Jednostka Dominująca stosuje hedging naturalny polegający na zaciąganiu kredytów w walutach, w których osiąga przychody. Wartość kredytów i pożyczek inwestycyjnych na 31 grudnia 2022 r. zaciągniętych w walucie USD, po przeliczeniu na PLN wyniosła 3 435 mln PLN (na 31 grudnia 2021 r. 2 980 mln PLN).

Poniższe tabele prezentują strukturę walutową instrumentów finansowych narażonych na ryzyko walutowe (zmiany kursów USD/PLN , EUR/PLN, CAD/PLN oraz GBP/PLN) Grupy Kapitałowej KGHM Polska Miedź S.A. oraz analizę wrażliwości na ryzyko zmian kursów walutowych. Do wyznaczenia zakresu potencjalnych zmian kursów USD/PLN, EUR/PLN, CAD/PLN oraz GBP/PLN dla celów analizy wrażliwości wykorzystano model Blacka-Scholesa (geometryczny ruch Browna).