Zarządzanie zasobami wodnymi

Jednocześnie woda jest niezbędna w procesie produkcji miedzi. Jest ona wykorzystywana m.in. podczas wzbogacania rudy (flotacji), hydrotransportu odpadów, a także w ciągu technologicznym w hutach. Poniższy schemat pokazuje te zależności:

Trzy podziemne kopalnie miedzi (Oddział Zakłady Górnicze „Lubin”, Oddział Zakłady Górnicze „Rudna” i Oddział Zakłady Górnicze „Polkowice-Sieroszowice”) wydobywają rudę znajdującą się na głębokości 400–1350 m pod powierzchnią ziemi. Z uwagi na stały dopływ wód z górotworu do wyrobisk górniczych, na powierzchnię wypompowuje się zasolone wody kopalniane.

Procesy przeróbki rudy miedzi w zakładach wzbogacania rud, a w szczególności mielenie i flotacja, wymagają dostarczenia znacznych ilości wody technologicznej. Woda z odwadniania kopalń stanowi tylko część tego zapotrzebowania. Resztę wody dostarcza Zakład Hydrotechniczny z OUOW „Żelazny Most” rurociągami na powierzchni, które tworzą sieć obiegową wód kopalniano-technologicznych.

W 2022 r. średnie zużycie miesięczne wody zwrotnej do procesów technologicznych w O/ZWR wynosiło ok. 12 821 520 m³, w tym:

Rocznie w KGHM Polska Miedź S.A. zawracane jest do procesu wzbogacania rudy ok. 150 mln m³ wody rocznie. W procesie wzbogacania wykorzystywana jest wyłącznie woda z odwadniania kopalń oraz woda zwrotna z OUOW „Żelazny Most”. Przyczynia się to do oszczędności jednego z najcenniejszych zasobów przyrodniczych, jakim są wody powierzchniowe i gruntowe.

Ze względu na to, że system wodny jest stale zasilany wodami kopalnianymi i deszczowymi, istnieje potrzeba usuwania ich nadmiaru. Zrzut ścieków/wód kopalniano-technologicznych pochodzących z działalności KGHM Polska Miedź S.A. odbywa się zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa i zapisami pozwolenia wodnoprawnego, z uwzględnieniem warunków hydrologicznych rzeki Odra, co oznacza codzienne dopasowanie wielkości zrzutu do poziomu wody w rzece oraz jej stanu chemicznego. System retencyjno-dozujący działający w KGHM Polska Miedź S.A. pozwala w pełni sterować i nadzorować zrzut wód do Odry. Dzięki temu, przy niskich stanach wód w odbiorniku, możemy wstrzymać zrzut ścieków. Ponadto, rygorystycznie dotrzymywany jest warunek regulowania ładunku soli zawartego w zrzucanych ściekach tak, aby nie przekroczyć 1000 mg/l sumy chlorków i siarczanów w wodach rzeki po wymieszaniu ze ściekami. Posiadanie systemu retencyjno-dozującego pozwala także na okresowe wstrzymywanie odprowadzania ścieków. Możliwość ta została wykorzystana w lipcu i sierpniu 2022 r., kiedy ogłoszono sytuację kryzysową na Odrze i pewne obostrzenia w korzystaniu z jej wód.

Huta Miedzi „Legnica” oraz Huta Miedzi „Głogów” zużywają znaczne ilości wody (ok. 11 mln m³ na rok), za dostarczanie której odpowiedzialna jest spółka Energetyka Sp. z o.o. Spółka ta na potrzeby działalności Huty Miedzi „Legnica” dostarcza wodę pobieraną z rzeki Kaczawy, natomiast na potrzeby działalności Huty Miedzi „Głogów” doprowadza wodę pobieraną z rzeki Odry.

Wykorzystana w procesach produkcyjnych woda kierowana jest powrotnie do spółki Energetyka w celu oczyszczenia. Oczyszczalnie ścieków przemysłowych, pracujące na rzecz hut, wyspecjalizowane są w usuwaniu metali ciężkich, w tym szczególnie trudnych związków arsenu oraz rtęci i kadmu.

Technologia oczyszczania ścieków opiera się głównie na procesach neutralizacyjnych, wspomaganych koagulantami oraz flokulantami. Ze względu na wysoką jakość ścieków ok. 30% globalnego strumienia wykorzystywane jest ponownie w procesach technologicznych hut. Pozostałe ścieki oczyszczone w ilości ok. 8 mln m³ odprowadzane są w przypadku Huty Miedzi „Głogów” do rzeki Odry oraz w przypadku Huty Miedzi „Legnica” do potoku Pawłówka, który zasila rzekę Kaczawę. Skuteczność oczyszczania ścieków transferowanych do spółki Energetyka wraz z ładunkiem metali odprowadzanych do środowiska przedstawiona została w poniższej tabeli.

Oddział Huta Miedzi „Cedynia” zaopatrywany jest w wodę przeznaczaną do spożycia przez ludzi oraz do celów technologicznych. Ujęcie Orsk jest źródłem wody przeznaczonej do celów pitnych. Obecnie eksploatowane są dwie studnie 1z i 2z. Studnie ujęcia Chełm zaopatrują zakład w wodę przeznaczoną do celów technologicznych.

Ścieki z terenu hali Walcowni (w tym zużyte emulsje technologiczne) kierowane są do zbiorników ścieków zaolejonych zlokalizowanych w sąsiedztwie budynku Stacji Energetycznej. Ścieki zgromadzone w zbiornikach przerabiane są w całości w deemulgatorze podciśnieniowym VACUDEST.

Ujmowane ścieki sanitarne i deszczowo-przemysłowe kierowane są do instalacji oczyszczania ścieków, gdzie oczyszczane są w ciągu oczyszczania ścieków sanitarnych oraz w ciągu oczyszczania ścieków deszczowo-przemysłowych. Oczyszczone ścieki sanitarne i deszczowo-przemysłowe są łączone i odprowadzane wspólnym kolektorem zrzutowym do rzeki Odry. Od 2021 r. część strumienia oczyszczonych ścieków opadowych i płukanie filtrów na Stacji Uzdatniania Wody zostaje zawracana do ponownego wykorzystania w obiegach chłodniczych. W 2022 r. było to 8433 m³.