- poszukiwanie i wdrażanie rozwiązań pozwalających na wykorzystanie składowisk odpadów jako złóż wtórnych,
- innowacyjność, wzmocnienie współpracy pomiędzy Spółką i sektorem nauki, a w efekcie wdrażanie innowacyjnych rozwiązań z zakresu GOZ,
- uczestnictwo w rozwoju rynku na metaliczne surowce wtórne oraz zwiększenie ich udziału w swojej produkcji,
- minimalizacja odpadów poprodukcyjnych do poziomu odpadów resztkowych.
GRI
-
3-3
-
306-1
-
306-2
-
306-3
Grupa wdraża opublikowaną 24 września 2019 r. mapę drogową dla powstania Gospodarki o Obiegu Zamkniętym w Polsce. Koncepcja ta obejmuje szeroki zakres działań, przedstawionych na poniższym schemacie:
Idea Gospodarki o Obiegu Zamkniętym
Powstawanie odpadów jest efektem ubocznym prawie każdej działalności przemysłowej. Również przemysł miedziowy, ze względu konieczność wielostopniowego przerobu rud w celu uzyskania użytecznych produktów końcowych, wytwarza olbrzymie ilości odpadów poprzemysłowych.
Gospodarowanie odpadami wytwarzanymi w KGHM Polska Miedź S.A. prowadzone jest zgodnie z zasadami wskazanymi w Ustawie o odpadach z dnia 14.12.2012 r. (Dz.U. z 2013 r. poz. 21 z późniejszymi zmianami), według których wszystkie działania powinny być planowane, projektowane i prowadzone w sposób zapobiegający powstawaniu odpadów lub ograniczający do minimum ilość wytwarzanych odpadów. Odpady, których powstania nie dało się uniknąć, poddawane są w pierwszej kolejności odzyskowi, a gdy nie jest to możliwe ze względów technologicznych, ekonomicznych czy środowiskowych, prowadzone jest ich unieszkodliwianie. Składowanie odpadów jest prowadzone dopiero wówczas, gdy inne sposoby unieszkodliwienia nie są możliwe.
Największy strumień odpadów to odpady poflotacyjne, które stanowią ok. 94% wydobytego urobku, czyli ok. 28 mln Mg rocznie. Odpady te powstają w procesie flotacji, w którym oddzielana jest zasadnicza ilość wydobytej wraz z rudą skały płonnej. Kolejnym etapem ciągu technologicznego, generującym drugą pod względem ilości grupę odpadów, jest proces pirometalurgiczny, w wyniku którego powstaje ok. 1,1 mln Mg żużli hutniczych. Trzecim co do wielkości strumieniem odpadów związanym z działalnością Spółki są szlamy z oczyszczalni ścieków Energetyka Sp. z o.o. – ok. 100 000 Mg/rok. Pozostałe główne odpady to pyły i szlamy z odpylania gazów odlotowych, wytwarzane w ilościach do 50 000 Mg/rok. Ilość powstających w procesach technologicznych odpadów powoduje, że gospodarka odpadami jest jednym z kluczowych zagadnień związanych z produkcją miedzi, o aspektach nie tylko środowiskowych, ale również ekonomicznych, technicznych i organizacyjnych.
Obiekt Unieszkodliwiania Odpadów Wydobywczych (OUOW) „Żelazny Most”
Oddział Zakład Hydrotechniczny w Rudnej, w strukturze KGHM Polska Miedź S.A. eksploatuje Obiekt Unieszkodliwiania Odpadów Wydobywczych (OUOW) „Żelazny Most” wraz z Kwaterą Południową. OUOW „Żelazny Most” zlokalizowany jest w województwie dolnośląskim (na obszarze trzech gmin: Rudna, Polkowice i Grębocice), w dolinie między Wzgórzami Dalkowskimi w górnej zlewni rzeki Rudna, które tworzą naturalne ograniczenie od zachodu, południa. Razem z Kwatera Południową obiekt zajmuje powierzchnię ok. 2100 ha.
OUOW „Żelazny Most” wraz z Kwaterą Południową kwalifikowany jest do przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, wymienionych w § 2 ust. 1 pkt 48 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 września 2019 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz.U. z 2019 r. poz. 1839).
W obiekcie prowadzone jest zagospodarowanie odpadów z flotacyjnego wzbogacania rud miedzi.
W 2022 r. zakończono realizację trzech faz budowy Kwatery Południowej oraz uruchomiono Stację Segregacji i Zagęszczania Odpadów (w technologii hydrocyklonowania). Obszar Kwatery Południowej przeznaczony jest wyłącznie do deponowania odpadów zagęszczonych pochodzących w głównej mierze ze Stacji Segregacji i Zagęszczania Odpadów (SSiZO), będącej elementem rozbudowy i przebudowy OUOW „Żelazny Most”.
Woda nadosadowa zgromadzona w OUOW „Żelazny Most” zawracana jest do Zakładów Wzbogacania Rud i wykorzystywana w procesie flotacji, a nadmiar wód odprowadzany jest do rzeki Odra na podstawie udzielonego decyzją Regionalnego Dyrektora Zarządu Gospodarki Wodnej we Wrocławiu Państwowego Gospodarstwa Wodnego z dnia 5 maja 2021 r.
Na system odprowadzania wód nadosadowych z obiektu składają się m.in. wieże ujęciowe posadowione w obrębie Obiektu Głównego (na akwenie), z których woda odprowadzana jest ciągami napływowymi do dwóch pompowni usytuowanych po wschodniej (Pompownia Kalinówka) i zachodniej (Pompownia Tarnówek) stronie obiektu.
Stan środowiska wokół OUOW „Żelazny Most” jest systematycznie monitorowany. Monitoring obejmuje:
- badanie wielkości opadu atmosferycznego w stacji meteorologicznej reprezentatywnej dla lokalizacji OUOW,
- badanie substancji i parametrów wskaźnikowych w wodach powierzchniowych, odciekowych i podziemnych z listy określonej w przepisach dotyczących kwalifikacji wód,
- pomiar poziomu wód podziemnych w otworach obserwacyjnych,
- kontrolę osiadania powierzchni OUOW na podstawie ustalonej repery,
- pomiar objętości wód odciekowych,
- powietrza atmosferycznego,
- gleb i roślin,
- stanu zdrowotnego zwierząt gospodarskich,
- zdrowia dzieci do 18. roku życia,
- monitoring sejsmiczny.
- ilości odprowadzanych ścieków,
- jakości odprowadzanych ścieków,
- jakości wód rzeki Odry.
W 2022 r. odprowadzono do rzeki Odra 30 482 070 m3 wód nadosadowych z OUOW „Żelazny Most”.
Odzysk odpadów
Kierunki i sposoby odzysku odpadów powstających w instalacjach Spółki uzależnione są od ich właściwości materiałowych oraz wpływu procesu na środowisko.
Odzysk materiałowy odpadów polega na ich wykorzystaniu w całości lub części w technologiach górniczych jako:
- materiał konstrukcyjny lub budowlany,
- materiał do rekultywacji i wypełniania pustek poeksploatacyjnych,
- surowiec do produkcji ścierniwa.
Odpady metalonośne podlegają procesom odzysku i recyklingu zawartych w nich metali i związków metali.
- żużel szybowy z Huty Miedzi „Legnica” oraz żużel lany z Huty Miedzi „Głogów”. W 2022 r. do produkcji kruszyw skierowano: 496,1 tys. Mg żużla lanego, 128,5 tys. Mg żużla granulowanego na doziarnianie oraz 184,2 tys. Mg żużla szybowego,
- gruboziarniste odpady z flotacji rud miedzi są wykorzystywane do budowy zapór Obiektu Unieszkodliwiania Odpadów Wydobywczych „Żelazny Most” wraz z Kwaterą Południową (w 2022 r.: 6,89 mln Mg),
- drobnoziarniste odpady z flotacji są wykorzystywane do uszczelniania dna czaszy OUOW „Żelazny Most” (w 2022 r.: 11,48 mln Mg),
- żużel granulowany z Huty Miedzi „Głogów” jest wykorzystywany w OUOW „Żelazny Most” do budowy warstw drenażowych w masywie odpadów oraz pirsów i nasypów na przystani (w 2022 r.: 37,4 tys. Mg).
W kopalniach KGHM Polska Miedź S.A. do likwidacji przestrzeni wybranej (zrobów) stosuje się podsadzkę hydrauliczną. Podstawowym materiałem stosowanym do tego celu jest piasek, ale również jest wykorzystywany żużel granulowany z Huty Miedzi „Głogów” w 2022 r. Zakłady Górnicze „Rudna” wykorzystały w ten sposób 6,1 tys. Mg żużla. Ponadto żużel granulowany o odpowiedniej frakcji i po osuszeniu stanowi doskonały materiał do produkcji ścierniwa, stosowanego podczas czyszczenia strumieniowo-ściernego powierzchni metalowych lub betonowych. W 2022 r. do produkcji ścierniwa Huta Miedzi „Głogów” przekazała 110,65 tys. Mg żużla.
Proces produkcji kruszyw na bazie materiału dostarczonego przez huty KGHM Polska Miedź S.A. pozwala ograniczyć emisje pyłów i gazów, które powstałyby wokół procesu tradycyjnego pozyskiwania kruszywa. W ciągu ostatnich 10 lat należąca do KGHM Polska Miedź S.A. spółka KGHM Metraco S.A. zagospodarowała ok. 10 mln t żużli, co oznacza, że taka sama ilość surowca nie musiała zostać pozyskana ze złóż naturalnych, a jednocześnie tak wielki wolumen odpadów nie trafił na składowisko. Kruszywa wyprodukowane w Grupie Kapitałowej KGHM znalazły zastosowanie w realizacji takich inwestycji, jak budowa dróg ekspresowych S3, S5, S6 czy aktualnie realizowanej S11.
Odpady powstające podczas produkcji miedzi są cennym surowcem metalonośnym i z tego powodu duża ich ilość jest w całości wykorzystywana lub magazynowana z myślą o ich przyszłym odzysku.
Hybrydowa Huta w Legnicy
W ciągu technologicznym Huty Miedzi „Legnica” wybudowany został węzeł topienia złomów miedzi wysokiej jakości, który stanowi pierwszy etap dla projektowanej Hybrydowej Huty w Legnicy. Docelowo zostanie on uzupełniony o Bazę Obrotu Złomem, gdzie będzie przygotowywany materiał wsadowy do przetopu w Hucie Miedzi „Legnica” i w Hucie Miedzi „Głogów”. W ramach realizacji pierwszego etapu projektu zastosowano technologię topienia złomów miedzi z zastosowaniem pieca Wychylnego Topielno-Rafinacyjnego (WTR). Łączna produkcja miedzi anodowej w HM „Legnica” w roku 2022 wyniosła 168,55 tys. Mg, w tym 60,13 tys. Mg to produkcja z pieca WTR. W roku 2022 przerobiono w Hucie Miedzi „Legnica” blisko 100 tys. Mg złomów (w tym 24,28 tys. Mg w piecu WTR), które tym samym zostały zawrócone do użytkowania, nie stanowiąc odpadu, który wymagałby unieszkodliwienia poprzez składowanie.
Kwasy siarkowe wytwarzane na terenie Huty Miedzi „Legnica” i Huty Miedzi „Głogów” uznane zostały decyzjami administracyjnymi za produkt oboczny, który zostanie wykorzystany na terenie Oddziału Wzbogacania Rud rejon Polkowice w procesie wzbogacania w charakterze czynnika umożliwiającego odwęglanowanie jednego z półproduktów procesu.
Instalacja odwęglanowania została uruchomiona w październiku 2022 r. Pozwala ona na zagospodarowanie w sposób niezagrażający środowisku wszystkich kwasów rozcieńczonych powstających w KGHM Polska Miedź S.A.
Żużel granulowany wytwarzany jest w Hucie Miedzi „Głogów” i uznany został również decyzjami administracyjnymi jako produkt uboczny, który może być wykorzystany do zabudowy UOWU w procesie zagęszczania, jak i zabudowy:
- nasypów dociążających Obiektu Unieszkodliwiania Odpadów Wydobywczych „Żelazny Most”,
- do budowy pirsów i nasypów na przystani wewnątrz Obiektu Unieszkodliwiania Odpadów Wydobywczych „Żelazny Most”,
- do wykonania warstw drenażowych (drenażu pierścieniowego) w masywie odpadów w Obiekcie Unieszkodliwiania Odpadów Wydobywczych „Żelazny Most”,
- granulowanego do budowy liniowych drenaży odwadniających teren, korpusy drogowe, pirsy/groble, korpus statyczny oraz do wykonywania obsypek skarp,
- do podbudowy dróg (warstwa mrozoochronna) i utwardzenia nawierzchni dróg gruntowych,
- do budowy korpusu statycznego,
- do uzupełnienia warstwy ochronnej.
GRI
-
306-3
Gospodarka odpadami w KGHM Polska Miedź S.A. oraz w Grupie Kapitałowej KGHM Polska Miedź S.A. w 2022 r. [Mg]
| KGHM Polska Miedź S.A. – odpady wytworzone [306-3] | 2022 | ||
| Odpady wytworzone w podziale na grupę i sposób postępowania | Grupa „01” – odpady powstające przy poszukiwaniu, wydobywaniu, fizycznej i chemicznej przeróbce rud oraz innych kopalin | skierowane do odzysku | 18 379 947 |
| skierowane do unieszkodliwienia | 10 337 397 | ||
| Grupa „10” – odpady z procesów termicznych | skierowane do odzysku | 1 129 846 | |
| skierowane do unieszkodliwienia | 26 893 | ||
| Pozostałe odpady | skierowane do odzysku | 75 738 | |
| skierowane do unieszkodliwienia | 15 392 | ||
| Suma odpadów wytworzonych | Grupa „1” (łącznie) + Grupa „10” (łącznie) + Pozostałe odpady (łącznie) |
29 965 213 |
|
| Grupa Kapitałowa KGHM Polska Miedź S.A. – odpady wytworzone [306-3] | 2022 | ||
| Odpady wytworzone w podziale na grupę i sposób postępowania | Grupa „01” – odpady powstające przy poszukiwaniu, wydobywaniu, fizycznej i chemicznej przeróbce rud oraz innych kopalin | skierowane do odzysku | 18 395 218 |
| skierowane do unieszkodliwienia | 103 632 558 | ||
| Grupa „10” – odpady z procesów termicznych | skierowane do odzysku | 1 190 284 | |
| skierowane do unieszkodliwienia | 26 896 | ||
| Grupa „19″ – odpady z instalacji i urządzeń służących zagospodarowaniu odpadów, z oczyszczalni ścieków oraz z uzdatniania wody pitnej i wody do celów przemysłowych | skierowane do odzysku | 89 576 | |
| skierowane do unieszkodliwienia | 73 372 | ||
| Pozostałe odpady | skierowane do odzysku | 172 992 | |
| skierowane do unieszkodliwienia | 417 432 | ||
| Suma odpadów wytworzonych | Grupa „1” (łącznie) + Grupa „10” (łącznie) + Grupa „19” (łącznie) + Pozostałe odpady (łącznie) | 123 998 328 | |