5.1.1 Odroczony podatek dochodowy
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Odroczony podatek dochodowy ustala się przy zastosowaniu stawek i przepisów podatkowych, które według przewidywań będą obowiązywać wtedy, gdy składnik aktywów zostanie zrealizowany a zobowiązanie rozliczone, przyjmując za podstawę stawki i przepisy podatkowe, które obowiązywały prawnie lub faktycznie na koniec okresu sprawozdawczego.
Zobowiązania i aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego tworzone są od różnic przejściowych pomiędzy wartością podatkową aktywów i zobowiązań, a ich wartością bilansową w sprawozdaniu finansowym, za wyjątkiem różnic przejściowych wynikających z początkowego ujęcia aktywa lub zobowiązania w transakcji niestanowiącej połączenia przedsięwzięć, która w momencie jej przeprowadzenia, nie wpływa na wynik finansowy brutto ani na zysk do opodatkowania (stratę podatkową).
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego ujmuje się, jeżeli jest prawdopodobne, że w przyszłości osiągnięty zostanie dochód do opodatkowania, który umożliwi potrącenie różnic przejściowych lub wykorzystanie strat podatkowych.
Kompensaty aktywów i zobowiązań z tytułu podatku odroczonego dokonuje się, gdy spółka posiada możliwy do wyegzekwowania tytuł do przeprowadzenia kompensaty należności i zobowiązań z tytułu bieżącego podatku dochodowego oraz, gdy aktywa i zobowiązania z tytułu podatku odroczonego dotyczą podatku dochodowego nałożonego przez tę samą władzę podatkową.
Ocena prawdopodobieństwa realizacji aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego z przyszłymi zyskami podatkowymi opiera się na budżetach spółek Grupy Kapitałowej. Spółki Grupy Kapitałowej ujęły w księgach rachunkowych aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego do wysokości, do której jest prawdopodobne, iż osiągną zysk do opodatkowania, który pozwoli na potrącenie ujemnych różnic przejściowych. Spółki Grupy Kapitałowej, które historycznie generowały straty i których projekcje finansowe nie przewidują osiągnięcia zysku do opodatkowania umożliwiającego potrącenie ujemnych różnic przejściowych, nie rozpoznają w swoich księgach rachunkowych aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego.
od 01.01.2022 do 31.12.2022 |
od 01.01.2021 do 31.12.2021 |
|
Odroczony podatek dochodowy netto na początek okresu, z tego: | (458) | (249) |
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego | 185 | 193 |
Zobowiązania z tytułu odroczonego podatku dochodowego | (643) | (442) |
Odroczony podatek dochodowy w okresie: | (533) | (186) |
Ujęty w wyniku finansowym | (315) | (124) |
Ujęty w pozostałych całkowitych dochodach | (218) | (62) |
Różnice kursowe z przeliczenia sald odroczonego podatku dochodowego sprawozdań jednostek o walucie funkcjonalnej innej niż PLN | (23) | (23) |
Odroczony podatek dochodowy netto na koniec okresu, z tego: | (1 014) | (458) |
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego | 137 | 185 |
Zobowiązania z tytułu odroczonego podatku dochodowego | (1 151) | (643) |
Terminy realizacji aktywów i zobowiązań z tytułu odroczonego podatku dochodowego były następujące:
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego | Zobowiązania z tytułu odroczonego podatku dochodowego | |||
---|---|---|---|---|
Stan na 31.12.2022 | Stan na 31.12.2021 | Stan na 31.12.2022 | Stan na 31.12.2021 | |
O okresie realizacji dłuższym niż 12 miesięcy od zakończenia okresu sprawozdawczego | 31 | 86 | (1 238) | (996) |
O okresie realizacji do 12 miesięcy od zakończenia okresu sprawozdawczego | 106 | 99 | 87 | 353 |
Razem | 137 | 185 | (1 151) | (643) |
Daty wygaśnięcia niewykorzystanych strat i ulg podatkowych, od których nie ujęto aktywa z tytułu podatku odroczonego w poszczególnych krajach zostały ujawnione w poniższej tabeli:
Stan na 31.12.2022 | Stan na 31.12.2021 | |||||||
Niewykorzystane straty podatkowe | Data wygaśnięcia | Niewykorzystane ulgi podatkowe | Data wygaśnięcia | Niewykorzystane straty podatkowe | Data wygaśnięcia | Niewykorzystane ulgi podatkowe | Data wygaśnięcia | |
Luksemburg | 158 | nieokreślony | – | – | 333 | nieokreślony | – | – |
520 | 2036-2037 | – | – | 1 359 | 2034-2037 | – | – | |
Chile | 91 | nieokreślony | – | – | 1 056 | nieokreślony | – | – |
Kanada | 1 602 | 2026-2042 | 60 | 2030-2039 | 1 443 | 2026-2040 | 42 | 2030-2039 |
Pozostałe | 16 | 2025 | – | – | 17 | 2025 | – | – |
Razem | 2 387 | 60 | 4 208 | 42 |
Na dzień 31 grudnia 2022 r. Grupa nie ujęła aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego od ujemnych różnic przejściowych w kwocie 3 022 mln PLN (2 704 mln PLN na dzień 31 grudnia 2021r.), ponieważ jest mało prawdopodobne, że odwrócą się one w dającej się przewidzieć przyszłości oraz zostanie osiągnięty dochód do opodatkowania, od którego będzie można je odpisać.
Na dzień 31 grudnia 2022 r. na poziomie skonsolidowanego sprawozdania finansowego nie ujęto zobowiązania z tytułu odroczonego podatku dochodowego od dodatnich różnic przejściowych w kwocie 1 076 mln PLN (962 mln PLN na dzień 31 grudnia 2021 r.) związanych z inwestycjami w jednostki zależne i udziałami we wspólnych przedsięwzięciach, ponieważ spełnione zostały warunki zdefiniowane w MSR 12.39.
W tabelach poniżej zaprezentowano aktywa i zobowiązania z tytułu odroczonego podatku dochodowego przed dokonaniem ich kompensaty na poziomie poszczególnych spółek wchodzących w skład Grupy Kapitałowej.
Stan na 31.12.2020 | Uznanie/(Obciążenie) | Stan na 31.12.2021 | Uznanie/(Obciążenie) | Stan na 31.12.2022 | ||||||
wynik finansowy | pozostałe całkowite dochody | różnice kursowe z przeliczenia sald odroczonego podatku dochodowego sprawozdań jednostek o walucie funkcjonalnej innej niż PLN |
wynik finansowy | pozostałe całkowite dochody | różnice kursowe z przeliczenia sald odroczonego podatku dochodowego sprawozdań jednostek o walucie funkcjonalnej innej niż PLN |
zmiany z tytułu utraty kontroli nad jednostkami zależnymi | ||||
Rezerwa na likwidację kopalń i innych obiektów technologicznych | 253 | (63) | – | 1 | 191 | 1 | – | 2 | – | 194 |
Wycena transakcji terminowych innych niż instrumenty zabezpieczające | 36 | 35 | – | – | 71 | (27) | – | – | – | 44 |
Różnica pomiędzy księgowymi i podatkowymi stawkami amortyzacyjnymi rzeczowych aktywów trwałych |
93 | (5) | – | – | 88 | 7 | – | – | – | 95 |
Zobowiązania na przyszłe świadczenia pracownicze | 600 | (3) | (132) | – | 465 | – | 80 | – | – | 545 |
Instrumenty kapitałowe wyceniane w wartości godziwej | 104 | – | – | – | 104 | – | 19 | – | – | 123 |
Zobowiązania z tytułu leasingu | 61 | 14 | – | – | 75 | 19 | – | – | 94 | |
Odsetki naliczone niezapłacone od kredytów i pożyczek | 197 | 24 | – | 14 | 235 | 45 | – | 17 | – | 297 |
Odpisy /odwrócenia odpisów aktualizujące wartość aktywów | 83 | (25) | – | – | 58 | (17) | – | – | (1) | 40 |
Krótkookresowe rezerwy z tytułu wynagrodzeń | 96 | 17 | – | – | 113 | 12 | – | – | – | 125 |
Aktualizacja wyceny instrumentów zabezpieczających | 235 | – | 70 | – | 305 | – | (292) | – | – | 13 |
Zobowiązanie z tyt. opłaty stałej z ust. użytkowania górniczego | 30 | 5 | – | – | 35 | – | – | – | – | 35 |
Świadczenia na rzecz pracowników (urlopy) | 13 | – | – | – | 13 | – | – | – | – | 13 |
Niewypłacone wynagrodzenia z narzutami | 24 | – | – | – | 24 | 3 | – | – | – | 27 |
Pozostałe | 172 | 42 | – | – | 214 | (11) | – | (4) | 199 | |
Razem | 1 997 | 41 | (62) | 15 | 1 991 | 32 | (193) | 19 | (5) | 1 844 |
Stan na 31.12.2020 | (Uznanie) / Obciążenie | Stan na 31.12.2021 | (Uznanie) / Obciążenie | Stan na 31.12.2022 | |||||
wynik finansowy | różnice kursowe z przeliczenia sald odroczonego podatku dochodowego sprawozdań jednostek o walucie funkcjonalnej innej niż PLN |
wynik finansowy | pozostałe całkowite dochody | różnice kursowe z przeliczenia sald odroczonego podatku dochodowego sprawozdań jednostek o walucie funkcjonalnej innej niż PLN |
zmiany z tytułu utraty kontroli nad jednostkami zależnymi | ||||
Wycena transakcji terminowych innych niż instrumenty zabezpieczające | 35 | 15 | – | 50 | (9) | – | – | – | 41 |
Różnica pomiędzy księgowymi i podatkowymi stawkami amortyzacyjnymi, w tym: | 1 514 | 122 | 23 | 1 659 | 159 | – | 26 | (4) | 1 840 |
dotycząca amortyzacji prawa do użytkowania | 60 | 11 | – | 71 | 18 | – | – | – | 89 |
Odsetki naliczone niezapłacone od pożyczek | 470 | 17 | 17 | 504 | 119 | – | 20 | – | 643 |
Aktualizacja wyceny instrumentów zabezpieczających | – | – | – | – | – | 25 | – | – | 25 |
Instrumenty kapitałowe wyceniane w wartości godziwej | 37 | 54 | – | 91 | (7) | – | – | – | 84 |
Pozostałe | 190 | (43) | (2) | 145 | 85 | – | (4) | (1) | 225 |
Razem | 2 246 | 165 | 38 | 2 449 | 347 | 25 | 42 | (5) | 2 858 |